ب- پروانه تأسیس
مجوزی را که هر متقاضی برای احداث ساختمانها و تأسیسات هر نوع واحد دامداری، کارخانه یا کارگاه، که دارای ضوابط نظام باشد و باید دریافت نماید، پروانه تأسیس می گویند.
مدت اعتبار پروانه تأسیس 2 سال و با نظر کمیسیون صدور پروانه استان به مدت یک سال دیگر قابل تمدید است.
چنانچه پس از پایان تمدید اعتبار پروانه تأسیس عملیات احداث واحد به پایان نرسیده باشد، در صورت ارائه مدارک و دلایل مستند و موجه از طرف متقاضی پروانه تأسیس حداکثر برای مدت یک سال دیگر به صورت اضطراری قابل تمدید است.
صدور پروانه تأسیس بایستی به نام یک نفر یا شرکت ثبت شده باشد.
در صورتیکه تعدادی از افراد حقیقی درخواست صدور مجوز بنماید، بایستی قبلاً با ارائه وکالت بلاعرض به نام یکی از سهامداران، زمینه اجرای مقررات مزبور را فراهم آورند.
فروش و انتقال پروانه تأسیس به غیر، با کمتر از 50درصد پیشرفت فیزیکی ساختمانها و تأسیسات ممنوع است و منجر به ابطال پروانه می شود،و با پیشرفت فیزیکی بیش از 50 درصد، در صورت انتقال کلیه اراضی، امکانات، تسهیلات، تعهدات و اختیارات به طور یکجا و با کسب اجازه از کمیسیون صدور پروانه استان، بلامانع است.
دارندگان پروانه تأسیس باید، به محض اتمام ساختمانها و تأسیسات و قبل از بهره برداری، مراتب را به طور ترتیبی به کمیسیون صدور پروانه استان اعلام نمایند.
 

 
الف-ضوابط صدورپروانه تاسیس واحدهای گاوشیری:
1-ظرفیت: ظرفیت گاوداری شیری جدیدالتاسیس، نباید از20 راس کمتر باشد و ظرفیتهای بیشتربه شرح زیر تعیین می شود.
- واحدهای کوچک به ظرفیت 20 الی 50راس گاومادر.
- واحدهای متوسط به ظرفیت 51 الی 150راس گاومادر.
- واحدهای بزرگ به ظرفیت 151 الی 300راس گاومادر.
- واحدهای خیلی بزرگ به ظرفیت بیش از300 راس گاومادر(حداکثر500راس)
2-زمین: حداقل زمین موردنیازجهت تاسیس واحدهای گاوداری شیری برحسب میزانی که درذیل نقشه های منضم به ((نظام)) قیدشده است،مشخص می گردد.
زمینهای زراعی مورد نیاز (خریدقطعی، واگذاری، اجاره حداقل 25ساله) جهت کشت نباتات علوفه ای به میزان یک هکتار برای 2 راس گاواصیل، یک هکتار برای 4 راس گاوبومی است که بتواند حداقل 3/1کل نیاز مواد غذایی دام را تامین کند بقیه نیاز غذایی توسط دامدار و ازطریق مواد غذایی متراکم تامین می شود.
تبصره: درمناطق گیلان، مازندران، گرگان وگنبد، میزان زمین زراعی مورد نیاز می تواند تا مقدار 30 درصدکاهش پیداکند. (به عنوان مثال 7/0هکتارجهت دوراس گاواصیل ).
3-نقشه وجایگاه: جهت نگهداری وپرورش گاوشیری نقشه های تیپ برای ظرفیتهای 10-20-30-50-75-100راس برای اقلیمهای سردسیر، گرمسیر و معتدل به شرح منظم به طراحی، پیش بینی وترسیم شده است. مبانی محاسباتی نقشه های تهیه شده برحسب هرراس گاو مولد تعیین گردیده ومتوسط مساحت زیربنای مفید مورد نیاز برای یک راس گاومولد (مادر)، 6/15مترمربع مسقف و5/19مترمربع غیرمسقف است، که براساس ترکیب گله ونیازهای جنبی، به طورتقریب، به شرح زیرمی باشد.
 

تبصره1: ساختمان های جنبی گاوداری تا ظرفیت یکصدراس گاومولد مطابق معیارهای تعیین شده تهیه وطراحی می شود و از ظرفیت یکصدراس به بالا، به ازای هریکصدراس ظرفیت گاواضافی، مساحت زیربنای مفید جایگاه مورد نیازبه شرح زیرقابل افزایش می باشد.
- داروخانه وبیمارستان 15درصد
- گوساله دانی وزایشگاه 50درصد
- دفتراداری ومدیریت ومس***ی 30درصد
- سالن انتظار،سالن شیردوش،گاوهای محل 50درصد
جمع آوری وسردکردن شیروموتورخانه
سایرساختمانهابایدطبق زیربنای مفیدتعیین شودوبه نسبت ظرفیت واحدگاوداری افزایش یابد.
تبصره2:باتوجه به عوامل جوی وشرایط اقلیمی موجوددرمناطق مختلف کشور،بنابه تشخیص کمیسیون صدورپروانه استان، می توان به جای س*** علوفه (غیرمسقف)ازانباریاهانگارعلوفه(مسقف)استفاده کرد.
تبصره3:درمناطق خیلی سرد،که آخوروراهروتغذیه درزیرسقف قرارمی گیرد،مساحت زیربنای غیرمفیدنسبت به میزان تعیین شده تا20درصدقابل افزایش است(به تعریف زیربنای مفیدوغیرمفید رجوع شود)
4-فواصل:رعایت فواصل درخصوص تاسیسات گاوداری شیری،برطبق جدول فواصل،منضم به((نظام))الزامی است.
ب-ضوابط صدورپروانه تاسیس واحدهای پرواربندی گوساله:
1-ظرفیت:ظرفیت هرواحدپرواربندی گوساله جدیدالتاسیس،نبایددرهردوره از50راس کمترواز1000راس بیشترباشد.
تبصره:شرکتهای تعاونی تولیدوکشت وصنعتهای واجدشرایط می توانند،متقاضی اخذپروانه تاسیس پرواربندی گوساله، بیش از هزارراس درهردوره باشند.
2-زمین:حداقل زمین موردنیازجهت تاسیس واحدهای پرواربندی گوساله برحسب میزانی که درذیل نقشه های منظم به ((نظام))قید شده است،مشخص می شود.
زمینهای ارائه شده جهت کشت نباتات علوفه ای باید ازانواع زمینهای آبی باشد وبه میزانی تعیین گرددکه بتواندحداقل 3/1 کل نیازغذائی موردنیازدام راتامین کند.
3-نقشه وجایگاه:جهت پرواربندی وپرورش گوساله،نقشه های تیپ برای ظرفیتهای 25-100و300راس دراقلیمهای سرسیدوگرمسیربه شرح منضم به کتای طراحی،پیش بینی وترسیم شده است.
مبانی محاسباتی نقشه های تهیه شده برحسب هرراس گوساله پروارتعیین می شودومتوسط مساحت زیربنای مفیدموردنیازبه ازای هرراس گوساله پرواری اصیل دریک دوره،85/4مترمربع مسقف و15/5مترمربع غیرمسقف وبه ازای هرراس گوساله دورگ وبومی،35/4مترمربع مسقف و5مترمربع غیرمسقف،به شرح زیرمی باشد.
 

تبصره1:درواحدهای کمترازیکصدراس،احداث محل عملیات دامپزشکی ضروری نیست ودرظرفیتهای بالای 100راس به ازای هر100راس اضافه(علاوه برآنچه که دربالااشاره گردید)،10مترمربع مسقف ودوبرابرآن بهاربنددرنظرگرفته می شود.
تبصره2:جهت بارگیری وتخلیه گوساله بایدسکوی موردنیازپیش بینی شود.
تبصره3:باتوجه به عوامل جوی وشرایط اقلیمی درمناطق مختلف کشور،به تشخیص کمیسیون صدورپروانه استان،می توان یه جای سکوی علوفه (غیرمسقف)ازانبارعلوفه(مسقف)استفاده کرد.
4-فواصل:رعایت فواصل درخصوص تاسیسات پرواربندی گوساله،برطبق جدول فواصل منضم به ((نظام))الزامی است.
تبصره1:تاسیسات موجودی که جهت صدورپروانه بهره برداری واحدهای فوق الذکربه کارخواهدرفت،بایدبه تائیدکمیسیون صدورپروانه استان رسیده باشدومبنای محاسبه ظرفیت چنین واحدهائی براساس آنچه که درقسمتهای ذکرشده است،می باشد.
تبصره2:گاوداریهای موجودی که به علت عدم امکان رعایت فاصله مشمول دریافت پروانه بهره برداری نوسازی یابهسازی نشوند،می توانندبرابرضوابط انتقال،پروانه تاسیس دریافت کنند.
تبصره3:تمدیدپروانه بهره برداری واحدهای گاوداری شیری بالای هزارراس،که قبلا"پروانه بهره برداری دریافت کرده اند، بلامانع است.
 

 ج- پروانه بهره برداری
مجوزی را که متقاضیان پس از تأسیس واحد، در موعد مقرر و برابر ضوابط، دریافت می دارند، پروانه بهره برداری می نامند.
پس از اعلام خاتمه عملیات از سوی دارنده پروانه تأسیس، کمیسیون صدور پروانه استان، موظف است حداکثر ظرف مدت دو هفته زمینه بازدید مشترک کارشناسان دامپروری و دامپزشکی را از تأسیسات مربوط فراهم و در صورتی که عملیات ساختمانی و تأسیساتی مطابق با طرح باشد و مراتب مورد تائید کارشناسان مربوط قرار گیرد، حداکثر ظرف مدت یک هفته، پروانه بهره برداری صادر کند.
تبصره 1: در صورت ضرورت نوسازی واحد دامپروری در همان پلاک یا مرمت و بهسازی واحد یا توسعه، موضوع پس از طرح در کمیسیون استان و کسب نظر موافق کمیسیون، مراتب موافقت جهت انجام اموراداری، به صورت کتبی با تعیین زمان لازم حداکثر 6 ماه برای مرتب و بهسازی و 2 سال برای نوسازی یا توسعه واحد به متقاضی اعلام گردد.
تبصره 2: در موارد خاص، صدور کارت شناسایی یا شناسنامه دامداری به منظور تحقق زمانبندی شده نظام دامپروری برای واحدهای پرورش دام و طیور با تصویب کمیسیون مرکزی صدور پروانه بلامانع است.
در موقع صدور پروانه بهره برداری، پروانه تأسیس از متقاضی پس گرفته باطل و در پرونده نگهداری می شود.
در پروانه های صادره، نکات ذیل باید مشخص شود:
1- مشخصات واحد
باید وقوع، چگونگی بهره برداری،ظرفیت، مساحت زمین و مساحت زیربنا، در کلیه پروانه ها قید شود. در خصوص پروانه های دامداری، نژاد و تعداد دام موجود نیز، بر حسب مورد ذکر می گردد.
تبصره1: شیوه بهره برداری براساس جدولهای تنظیم شده در دستورالعمل تعیین شماره پروانه منضم به((نظام)) مشخص می شود.
تبصره2: در مورد واحدهای موجود، محاسبه ظرفیت، براساس مبانی ذکر شده در((نظام)) یا در ذیل نقشه های تیپ یا الگویی و بر پایه تأسیسات موجود آن واحد می باشد.

2- مدت اعتبار
مدت اعتبار پروانه و مجوزهای بهره برداری 5 سال و پس از سپری شدن مهلت اعتبار، در ذیل همان پروانه به مدت 5 سال دیگر قابل تمدید است.
تبصره1: تمدید واحدهائی که قبلاً پروانه دریافت داشته اند، بر روی فرمهای جدید با ذکر شماره و تاریخ پروانه قبلی صورت
می گیرد و در قسمت تمدید نوبت اول، مهر و امضاء خواهد شد.
چنانچه در پایان مهلت اعتبار پروانه، هیچ گونه ساختمانی احداث نشده یا رفع نواقص و تکمیل عملیات صورت نگرفته باشد و دارنده پروانه نتواند عذر موجهی ارائه نماید، پروانه مربوط پس از طرح در کمیسیون، لغو می شود و مراتب جهت قطع کلیه امتیازات به واحد زیربط اعلام می شود.

متقاضیان باید در خصوص صدور پروانه به تعهدات زیر عمل کنند:
1- احداث هر نوع تأسیسات و ساختمان اضافه بر طرح و نقشه مصوب، بدون جلب موافقت قبلی مرجع صادر کننده پروانه، از سوی متقاضی ممنوع است. همچنین، استفاده از ساختمانها و تأسیسات و تجهیزات به جز در موارد مربوط، توسعه، فروش و انتقال نیز، بدون کسب اجازه ممنوع می باشد، در این خصوص، از متقاضیان تعهدنامه اخذ خواهد شد.
2- چنانچه مالک زمین بعد از صدور پروانه با کسب اجازه از کمیسیون صدور پروانه،واحد خود را به شرکت تبدیل کند، این تغییر نام پروانه،حتی قبل از احداث ساختمان دامداری یا کارخانه(در مدت تأسیس)، به نام شرکت، بلامانع است.
3-به شرط ارائه وکالتنامه رسمی 4 ساله غیرقابل عزل، از سوی سایر شرکاء تغییر نام پروانه به نام هریک از شرکاء نیز بلامانع خواهد بود.
4- کلیه مزایای ناشی از پروانه های صادره به صاحبان آنها تعلق دارد و انتقال آن به غیر ممنوع است.
5- دامداران، مجاز به پرورش و نگهداری دام، بیش از ظرفیت قید شده در پروانه نیستند.
6- دامدارن نباید با دریافت یک پروانه، نسبت به پرورش انواع دام، اقدام کنند.
 

و- مجوز بهداشتی
مجوزی است که سازمان دامپزشکی کشور به منظور رعایت مسائل بهداشتی و قرنطینه ای در بهره برداری از کارخانجات و کارگاههای موضوع این نظام که مجوز تأسیس آن را از وزارت صنایع یا دیگر دستگاهها صادر می نمایند،صادر می گردد.
مدارک مورد نیاز جهت دریافت مجوز
اشخاص حقیقی یا حقوقی که بخواهند نسبت به دریافت پروانه تأسیس و بهره برداری، دامداری یا کارخانه های مرتبط اقدام کنند، باید مدارک ذیل را ارائه نمایند:
الف- مدارک مربوط به زمین تأسیسات
1- در مورد اراضی دارای سند مالکیت: اصل اسناد مالکیت به همراه یک نسخه فتوکپی ازآنها.
2- در مورد اراضی استیجاری: اجاره نامه رسمی غیرقابل فسخ به مدت حداقل 20 سال، که بدین منظور تنظیم شده است.
تبصره: در مورد زمینهای اوقافی مدت و موضوع اجاره براساس نظریه اداره اوقاف محل تعیین می گردد.
3- در مورد اراضی فاقد سند مالکیت: مستند تصرف و احراز مالکیت، که به تائید مدیریت جهاد شهرستان یا اداره کل منابع طبیعی استان بنا به مورد رسیده باشد و همچنین، امضا وارائه تعهد رسمی و ثبتی مبنی بر اینکه پس از صدور پرانه در صورت اثبات صحت عدم مالکیت، پروانه صادره فوراً لغو می شود و متقاضی حق اعتراضی ندارد و باید خسارتهای وارده را نیز، جبران کند.
4- در مورد اراضی مشاع: گواهی لازم به نام خود، مبنی بر تعیین مساحت زمین، از مرجعی که توسط مدیریت جهاد شهرستان معرفی می شود، همچنین نقشه زمین مورد نظر، جهت ایجاد تأسیسات که به تائید و امضای کلیه مالکین زمین و در صورت عدم امکان دسترسی به کلیه مالکین، به تصدیق عده ای از مالکین آن رسیده باشد.
تبصره1: نظر به اینکه پروانه مورد نظر به نام متقاضی صادر می شود.باید افراد نام برده، طی استشهد اراضی مشاع(فرم شماره 5) متعهد شوند که پس از تقسیم و افراز ملک، زمین یاد شده در تصرف شخصی که پروانه به نام او صادر خواهد شد، باقی بماند. این فرم و نقشه مذکور باید به تصدیق شورای محل وقوع ملک، یا نزدیکترین شورای محل برسد.
تبصره2: در صورتی که زمین محل احداث تأسیسات، متعلق به چند نفر باشد، به شرطی پروانه گاوداری به نام یکی از مالکین صادر می گردد که وکالتنامه رسمی غیرقابل عزل حداقل- به مدت 5 سال( فرم شماره 4) از سایر مالکین مبنی بر اجازه ایجاد تأسیسات و دریافت پروانه به نام خود ارائه نماید.
5- در مورد زمینهای اصلاحات ارضی مفروزالرعیه: گواهی لازم مبنی بر مالکیت یا تصرف زمین و بلامعارض بودن آن، و همچنین تائیدیه حدود و مشخصات و مساحت زمین از مدیریت کشاورزی محل و نیز، نقشه تفکیکی اراضی محل که زمین مورد نظر جهت احداث تأسیسات در آن مشخص شده باشد.
6- در مورداراضی واگذاری از سوی سازمانهای کشاورزی یا سازمان جنگلها و مراتع: صورت مجلس واگذاری زمین و همچنین، نقشه و کروکی موردنظر جهت احداث تأسیسات.
ب- مدارک مربوط به زمین کشت علوفه
در مورد واحدهائی که برابر ضوابط نظام دامپروری احتیاج به ارائه اراضی کشت نباتات علوفه ای دارند:
1- گواهی از مدیریت کشاورزی محل، مبنی بر وجود مقدار کافی آب جهت کشت نباتات علوفه ای یا گواهی امور آب استان، مبنی بر بلامانع بودن حفر چاه و تأمین آب مورد نیاز کشت نباتات علوفه ای.
2- مدارک مالکیت زمین مورد نیاز، اجاره نامه رسمی غیر قابل فسخ با ارائه قرارداد رسمی و غیرقابل فسخ کشت علوفه به مدت حداقل 5 سال با کشتکاری که زمین ایشان از نظر میزان تولید علوفه و حدود و مشخصات آن به تائید مدیریت کشاورزی محل رسیده باشد.
بدیهی است، مجموع تعهدات کشتکار طرف قرارداد، نباید بیش از قابلیت تولید زمین وی باشد. زمان شروع اجاره یا قرارداد خرید علوفه از تاریخ پیش بینی شروع بهره برداری خواهد بود.
تبصره1: در مورد زمینهای اوقافی مدت اجاره براساس نظریه اداره اوقاف محل تعین می گردد.
تبصره2: در صورتی که محل زمین کشت نباتات علوفه ای در مجاورت محل تأسیسات دامداری نباشد، باید زمینی بدین منظور اختصاص داده شود تا از نظر فاصله اشکالی در حمل علوفه از محل کشت به محل دامداری به وجود نیاید. میزان این فاصله منوط به نظر کمیسیون استانی خواهد بود.
تبصره3: در صورتی که زمین نباتات علوفه ای در استان دیگری باشد، تائیدیه سازمانهای کشاورزی هر دو استان، الزامی است.
3- در مورد زمینهای سنددار، فتوکپی نقشه تفکیکی پلاک اصلی که پلاکهای فرعی در آن، مشخص و به تائید مدیریت جهاد شهرستان محل رسیده باشد. در مورد اراضی فاقد سند مالکیت، کروکی یا نقشه تقریبی که محل اراضی مورد نظر بر روی آن مشخص شده باشد و جهتهای چهارگانه آن با متراژ زمین و ابعاد محدوده، معین شده و به تائید شورای محل روستای وقوع ملک یا نزدیکترین شورا و مدیریت کشاورزی با حفظ مسئولیت متقاضی رسیده باشد.

طرح توسعه
در مرحله تأسیس اجازه توسعه داده نمی شود دارندگان پروانه بهره برداری،تنها در صورتی اجازه توسعه دارند، که علاوه بر رعایت کلیه شرایط لازم، توانایی مدیریت آنها جهت ظرفیتهای بالاتر مورد تائید کمیسیون صدور پروانه استان قرار گیرد. بدیهی است که توسعه هر واحد باید متناسب با سیاست ها و راهبردهای اعلام شده توسط معاونت امور دام وزارت جهاد باشد.
تبصره: بدیهی است که توسعه هر واحد حداکثر تا سقف ظرفیتهای مجاز با رعایت سیاستها و راهبردهای اعلام شده توسط معاونت امور دام می باشد.

تبدیل یا تغییر کاربری مجوز
تبدیل، اعم از اینکه بخواهد در نوع دام، نژاد یا شیوه بهره برداری صورت گیرد، با در نظر گرفتن اولویتهای منطقه ای، در چهارچوب سیاستهای وزارت جهادسازندگی، بلامانع است. در مورد تبدیل دامداری از یک نوع به نوع دیگر و نیز تبدیل نژاد یا نحوهُ بهره برداری در صورت داشتن کلیه شرایط لازم جهت فعالیت جدید، پروانه قبلی باطل و پروانه بهره برداری جدید صادر می شود.

از آنجا که هر ساله در یک گله گاو شیری نزدیک به 25%حذ ف خواهد شد لذا بایستی مدیرگله تدبیر مناسبی جهت جایگزینی آنها بیندیشد.
 دلایل حذف برخی گاوها در گله عبارتند از:
 - تولید کم (که به آن حذف اختیاری می گویند)
 - مشکلات تولید مثل
 - ورم پستا ن
 - صدمه دید ن
 - مرگ
 - فروش و ترکیب نا مناسب بدن
 - کتوز و علل ناشناخته دیگر

به دو طریق می توان گله خود را تکمیل کرد :
 1- پرورش گوساله های حاصل از گاوهای گله خود
 2- خرید گوساله یا تلیسه از دیگر مزارع
 البته خرید گوساله نسبت به خرید تلیسه ارجحیت دارد چرا که :
 - ارزان تر از خرید تلیسه است
 - امکان اشاعه بیماری کمتر است
 - میزان رشد را می توان مهار کرد (تا چاق نشود)
 - سن وفصل جفتگیری قابل کنترل است
                                              

تمام تلیسه های جایگزین باید با گاوهای نرهمان نژاد جفتگیری شوند
 گو ساله های تلیسه های جایگزین باید ازلحاظ ژنتیکی نسبت به گوساله های دیگربرتری داشته باشند .                 

دستگاه گوارش گوساله:

 حجم بیشتر معده گوساله تازه متولد شده را شیردان تشکیل می دهد که با افزایش سن میزان شکمبه افزایش می یابد.
 با توجه به اینکه دردستگاه گوارش گوساله جوان هنوز میکروارگانیسمی رشد نیافته لذاویتامینهای گروه Bوپروتئین مرغوب بایستی در اختیار آنها قرارگیرد.
تمام جیره های غذائی گوساله تازه متولد شده تا 10 روزگی باید از شیر باشد چرا که آنزیمهای گوارشی برای تجزیه پروتئینهای پیچیده و کربوهیدراتها تا7الی10 روزگی وجود ندارد .
محصولات نهائی تخمیر از جمله ایزوبوتیریک اسید و ایزووالریت اسید محرک اصلی رشد پرزهای شکمبه هستند . 

مدیریت زایمان :

در60 روز قبل از زایمان که به دوره خشک معروف است دو نوع جیره باید تنظیم کرد .که یکی از60روز به زایمان تا40روز به زایمان و دیگری از 20روز به زایش می باشد و جهت تعادل آنیون – کاتیون اجراء می گردد .
 گاو خشک باید یک هفته قبل از زایمان به اتاق زایش انتقال یابد.
ابعاد زایشگاه 16تا25متر مربع مساحت دارد .
به ازاء هر 25 راس یک جایگاه زایش در نظر گرفته می شود.

تقریبا 5%گوساله ها در حین تولد مرده متولد می گردند که با یاری دادن گاو توسط شخص مجرب می توان آنها را نجات داد .
بعد از تولد گوساله و پس از قطع ناف گوساله شروع به تنفس می کند .
بند ناف باید از 5سانتیمتری بریده شود . برای ضد عفونی کردن بند ناف از الکل یا گیره پلاستیکی مخصوص استفاده می گردد .
گره زدن بند ناف نزدیک سطح بدن منجر به فتق ناف می گردد.
به منظور نابود کردن اجرام بیماریزا استفاده از تنتورید مناسب است .

آغوز
با توجه به اینکه آغوز حاوی پادتن (ایمنوگلبولینها)می باشد و از آنجا که هیچگونه پادتنی از خون مادراز طریق جفت به جنین وارد نگردیده لذا بلافاصله بعد از تولد بایستی آغوز را به مصرف گوساله رساند.
بین ترکیبات آغوز و شیر معمولی تفاوتهای زیادی وجود دارداما بیشترین تفاوت آنهامربوط به پروتئین است که نزدیک به 6 برابراز شیر بیشتر است .
البته میزان لاکتوز شیر معمولی از آغوز بیشتر است .
بعد از گذشت 24 ساعت از تولد،دستگاه گوارش گوساله قادر به جذب پادتنها نیست که به آن بسته شدن روده می گویند( Gut closure)
 گاوهای مسن (سه دوره شیردهی و بالاتر) نسبت به گاوهای جوان مقدار بیشتری از پادتنها را تولید می کند.

پرورش گوساله ها از تولد تا شیر گیری
تغذیه با خوراکهای مایع :
- شیر کامل غذائی با قابلیت هضم بالا برای گوساله ها می باشد .
- گوساله باید 8 تا 10 درصد وزن بدن خود شیر دریافت کند.
- در نژادهایی مثل جرزی گرنزی که درصد چربی شیر آنها بالاست می توان شیر را با نسبت 3.5به1 با آب گرم رقیق کرد .
- شیر حیوانی که به ورم پستان مبتلاست یا شیری که آنتی بیوتیک دارد را می توان به مصرف گوساله ها رساند.

استفاده از شیر جایگزین ،یک روش اقتصادی است زیرا هزینه آن نصف قیمت شیر کامل است
جایگزین شیر به صورت پودر تولید می شود و450گرم از آن را با 3.1 کیلو گرم آب رقیق می کنند.
جایگزین شیر حاوی 22%پروتئین است. مقدار چربی آن از3تا25%متغیر است .
افزودن املاح معدنی و ویتامینها به آن ضروری است.
خوراندن مقدار کمی آنتی بیوتیک به گوساله شیری سودمند است

پیش شروع کننده ها Prestarterغذاهای پلت شده خشکی هستند که مانند جایگزین شیر تهیه می شوند
پیش شروع کننده ها گوساله ها را طی 4 روز به خوردن غذای خشک عادت می دهند و موجب آغاز رشد خواهند شد.
زمانیکه مصرف پیش شروع کننده در گوساله به 230گرم در روز رسید ،آنوقت باید از شروع کننده لستفاده کرد.

شروع کننده گوساله Calf starter
گوساله از 4تا6روزگی به استفاده از شروع کننده باید ترغیب گردد.
مصرف شروع کننده باید به 1.8تا2.3 کیلوگرم در روز محدود گردد.
سیلوی ذرت و مرتع را قبل از 4تا6ماهگی نباید به مصرف گوساله رساند.

جایگاه

انواع مختلف جایگاه برای گوساله ها وجود دارد مانند جایگاه انفرادی به ابعاد 1.8*1.2متر
جایگاه مرتفع با کف مشبک Elevated stalls که متحرک است و ابعاد آن 1.22*0.51
می باشد.
جایگاه باید 30 سانتی متر از زمین بلندتر باشد .

مدیریت شاخ سوزی گوساله ها در 2 تا4 هفتگی انجام می گیرد.

می توان از هیدروکسید پتاس استفاده کرد

برای بریدن شاخ تلیسه ها ر اره می توان بهره جست اما منجر به استرس وصدمه می گردد.

بیماریهای گوساله

 درجه حرارت بحرانی درهفته اول زندگی گوساله می باشد.

تلفات گوساله ها در2تا3هفته اول زندگی زیاد است.

برای کاهش تلفات گوساله ها باید مادران آنها را خوب تغذیه کرد.

مصرف شیر نباید از 10% وزن بدن بالاتر رود .

اضافه کردن آنتی بیوتیک به شیر سودمند می باشد.

از جمله بیماریهای شایع در گوساله ها :

- عفونت خونی حاد گوساله Acute calf septicemia

- اسهال معمولی گوساله  Common calf scours

- ذات الریه Pneumonia  

پرورش گوساله از شیر گیری تا یکسالگی

مراقبت از گوساله ها از زمان شیر گیری تا یک سالگی یکی از کم زحمت ترین کارهای مدیریتی است.

مدت کوتاهی پس از شیرگیری ،گوساله ها را در گروههای 8تا10 راسی قرار می دهند.

لیس زدن سر پستانکها منجر به ورم پستان ورشد نامناسب پستان خواهد شد .

جیره گوساله ها تا4ماگی بید حداقل 16%پروتئین داشته باشد.

در مورد گوساله های 10ماهه و بالا تر می توان از علوفه مرغوب بهره جست .

مکمل ویتامین و املاح معدنی خصوصا فسفر برای گوساله ها مهم استک

اجرای برنامه واکسیناسیون با مشورت دامپزشک امری ضروری است.

پرورش تلیسه ها از 1 تا2 سالگی 

 هدف از پرورش تلیسه داشتن حیوانی با جثه مناسب و بزرگ است بطوریکه بتواند در 15 ماهگی یا کمتر ار آن جفتگیری نماید.

 پرورش تلیسه های مسن تر از یکسال آسان و کم هزینه است.

 2تا3ماه قبل از زایش باید تغذیه کنسانتره آغاز گردد .

تغذیه بیش از حد، تلیسه هایی بوجود می آورد که در هنگام زایمان چاق هستند وشیر کمتری تولید می کنند.

تغذیه کمتر از حد مطلوب نیز باعث کوچکتر شدن جثه ومشکلات سخت زایی می گردد.

امکانات جایگاه تلیسه ها نیاز به دقت بالایی ندارد

به ازاء هر 45 تلیسه یک آبشخور نیاز است.

تولید گوشت سفید Veal calf production

برخی گوساله های تو دلی (Bob veal calves) جهت گوشت سفید به کشتار می روند.

 بهترین وزن برای فروش گوساله های با گوشت سفید 136 تا 182 کیلوگرم

 می باشد.

 برا 2تا3 هفته اول بایستی هر روز دمای رکتوم گرفته شود واگر از 39 درجه بالاتر رفت بایستی دامپزشک را مطلع کرد.

محیط داخلی گوساله دانی از نظر داشتن درجه حرارت ،رطوبت ومیزان تهویه باید مناسب باشد.

 درجه حرارت باید بین 15.5 تا21 درجه باشد ورطوبت نسبی بیش از 50% نباشد.

تهویه ضعیف برای حفظ هوای تازه با حداقل آمونیاک ضروری است.

 برای کنترل بهتر بیماریها در هر گوساله دانی باید کمتر از 50 گوساله قرار داد.

http://hn14.asset.aparat.com/aparat-video/f206e92339beed173f6cc8e5cae595ab91574.apt

  عکس گاو در دامداری ,
 
  پرورش گوساله نر ,

پخش جغرافیائی بیماری
ویروس طاعون گاوی در حال حاضر در هندوستان خاور نزدیک صحرای آفریقا و آنگولا حضوردارد .

دامهای وحشی انگولا بوسیله گله گاوها آلوده میشوند و همین دامهای وحشی آلوده سبب آلودگی
گاو های دیگرمیشوند بنابراین در صورت عدم وجود طاعون گاوی در گاوها باعث میشود بیماری در طبیعت از بین برود.
2 دوره کمون

3 علائم کلینیکی

فرم حاد: فرم کلاسیک بیماری است و به این شرح پیشرفت میکند

بینی وچشم ترشحا ت موکوسی میشود در این حالت لوکوپنی . بی اشتهائی ، بی حالی وپوزه خشک است . ?? و ??: FIG
بعدا" تب کاهش می یابد ومیزان ویروس خون وترشحات کاهش می یابد اسهال آبکی یا خونی یا هردو حالت و FIG دهیدراسیون وخشکی پوست لاغری و از پا افتادن دام ودر نهایت مرگ بعد از ? تا ?? روز.
4 جراحات

 مری : دارای نکروزهای قهوه ای و یا لکه های خراشیده.
 نگاری : شکمبه و هزارلا دارای جراحات کم.
 شیردان : ادم دار وگرفتگی دارد.

 
  پرورش گاو گوشتی و گاو شیری و تاسیس گاوداری ,
 
  عکس بزرگترین گاو های نر ,

نکته ضروری در پروار بندی گاو